Cukry proste i złożone

Węglowodany

W skład węglowodanów wchodzą węgiel, wodór i tlen. Z chemicznego punktu widzenia są to alkohole wielowodorotlenowe, zawierające w cząsteczce grupę aldohydową (aldozy) lub grupę ketonową (ketozy).
aldoheksoza ketoheksoza

Związki zbudowane z jednej cząsteczki aldozy lub ketozy nazywa się monosacharydami. Ich charakterystyczną cechą jest obecność w cząsteczkach asymetrycznych atomów węgla, co warunkuje istnienie izomerów przestrzennych, czynnych optyczne tzn. skręcających płaszczyznę światła spolaryzowanego w lewo (-) lub prawo (+). Ich konfigurację przestrzenną (wywodzącą się od aldehydulu glicerynowego) rozróżnienia się na podstawie układu na przedostatnim węglu, dodając przed nazwą monosacharydu literę D lub L. Izomery D i L różnią się między sobą właściwościami chemicznymi i fizycznymi.

W środku alkalicznym monosacharydy występują w formie łańcuchowej, natomiast w kwaśnym lub obojętnym w formie pierścieniowej (połacetalowej): piranozowej (sześcioczłonowy pierścień) lub furanozowej (pięciorzędny pierścień)
Pierścień furanozowy jest w zasadzie płaski, natomiast piranozowy nie leżu na płaszczyźnie, lecz na powierzchni pofałdowanej , przypominającej formę krzesełkową cykloheksanu.

Monosacharydy postaci cyklicznej mają dodatkowo jeden asymetryczny stom węgla więcej, co powoduje powstanie nowych izometrów (tzw. anomerów a- i B-).
ketoheksoza